Genel İlk Yardım Bilgileri

İlk yardım Nedir?

Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş olan kişiye,

• Olay yerinde
• Sağlık personeli gelinceye kadar
• Durumun kötüleşmesini önlemek amacıyla
• Tıbbi araç gereç aranmaksızın eldeki olanaklar ile yapılan

ilaçsız uygulamalardır.

İlkyardımcı Kimdir?

İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda; hasta veya yaralıya mevcut araç ve gereçlerle ilaçsız uygulamaları yapan ilkyardım eğitimi almış kişilerdir.

İlkyardımın Öncelikli Amaçları

• Ortam güvenliğini sağlamak
• Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
• Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini desteklemek
• Hasta / yaralının durumunun kötüye gitmemesi için gereken önlemleri almak
• İyileştirmeyi kolaylaştırmak.

İlkyardımcının Uyacağı Etik Kurallar

• Yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalı ve bunları sürekli yenilemelidir
• En iyi düzeyde ilkyardım verebilmek için kendini formda tutmalıdır
• İlkyardımcı sağlık personeli değilse sağlık personeli gibi davranmamalıdır. Kendi görev  ve yetkilerinin dışına çıkmamalıdır
• Önce kendisinin ve çevresinin güvenliğini sağlamalıdır
• Çok sayıda Hasta / yaralıya müdahale etmek zorunda ise öncelikler dışında hiçbir ayırım yapmamalıdır
• Hasta / yaralının  kendisine emanet ettiği eşyalardan sorumlu olmalıdır
• Hizmeti karşılığında maddi çıkar beklememelidir
• Hasta / yaralıya ve çevreye güvenlik ve huzur duygusu vermelidir
• Görevini tamamlayıncaya kadar hasta yaralıları izlemeli ve yalnız bırakmamalıdır

Temel İlkyardım Uygulamaları

Temel ilkyardım uygulamaları

• Korumak
• Bildirmek
• Kurtarmak

olarak ifade edilebilir.

Koruma:

• Kaza sonuçlarının  ağırlaşmasını yada başka kazaların oluşmasını  önlemek için olay yerini değerlendirmek
• Olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmak
• İlkyardım eğitimi olmayan kişileri olay yerinden uzak tutmak
• Bilinçsiz müdahalelere izin vermemek.

Bildirme:

Olay / kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon aracılığı ile ücretsiz telefon hattına sahip olan 112 ye bildirilmelidir.

112 ile konuşurken:

• Sakin olunmalı
• 112 merkezi tarafından sorulan sorulara net  ve anlamlı cevaplar verilmelidir
• Kesin yer ve adres bilgileri verilirken , olayın olduğu yere yakın bir caddenin yada çok bilinen bir yerin adı verilmelidir
• Kendinizi tanıtmalı ve telefon numaranız istenirse verilmelidir
• Hasta/yaralı(lar) ın adı ve olayın tanımı yapılmalıdır,
• Hasta/yaralı sayısı ve durumu bildirilmelidir,
• Eğer herhangi bir ilkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmelidir,
• 112 hattındaki sağlık personeli tarafından verilen talimatlar yerine getirilmeli
• 112 hattında bilgi alan sağlık personeli , gerekli olan tüm bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmamalıdır.

Kurtarma (Müdahele):

Olay yerinde hasta / yaralılara müdahale hızlı ancak sakin ve kendinden emin bir şekilde yapılan ilkyardımdır.

Yapılması gerekenler:

• Hasta / yaralıların durumunu seri bir şekilde değerlendirmek (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek
• Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermeli , sakinleştirmeli.
• Etraftaki insanları doğru bir şekilde yönlendirip organize etmeli.
• Bilgisini kullanarak Hasta / yaralıya gerekli müdahalelerde bulunmak
• Kırık kemik varlığında yerinde tesbit etmek
• Hasta / yaralıyı sıcak tutmak
• Hasta / yaralının yarasını görmesine izin vermemek
• Hasta / yaralıyı hareket ettirmeden ( çok zorunlu kalınırsa en az zarar görecek şekilde hareket ettirilebilir ) müdahale yapmak(Ancak, ağır hasta / yaralı bir kişi hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmamalıdır.)
• Hasta / yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (112)

Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?

Hayat kurtarma zinciri 4 halkadan oluşur. Son iki halka ileri yaşam desteğine aittir ve ilkyardımcının görevi değildir:

1.Halka – 112 ye haber verme
2.Halka – Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği
3.Halka – 112 Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler
4.Halka – Hastane acil servisleridir

İlk yardımın ABC’si

Öncelikle bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:

• Airway ( Havayolu )
• Breathing ( Solunum)
• Circulation ( Dolaşım )

Uluslararası standartlarda ABC harfleri İngilizce Airway ( Havayolu ) Breathing ( Solunum) Circulation ( Dolaşım ) sözcüklerinin  baş harflerinden oluşmaktadır.

A. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi
B. Solunumun değerlendirilmesi ( Bak-Dinle-Hisset)
C. Dolaşımın değerlendirilmesi (Şah damarından 5 saniye nabız alınarak yapılır)

İlk Yardım ile İlgili Bağlantılar: