Heinrich Kaza Piramidi

Bunu Paylaş:

Heinrich’in piramidi veya Bird piramidi olarak da bilinen kaza üçgeni, bir endüstriyel kaza önleme teorisidir. Ciddi kazalar, küçük kazalar ve ramak kalalar arasında bir ilişki olduğunu gösterir ve küçük kazaların sayısının azaltılması durumunda ciddi kazaların sayısında da düşüş olacağına işaret eder.




Üçgen ilk defa 1931 yılında Herbert William Heinrich tarafından önerildi. 1931’de yayımlanan Endüstriyel Kaza Önleme: Bilimsel Bir Yaklaşım [Heinrich 1931] isimli kitabında, Heinrich büyük bir sigorta şirketinde çalışırken topladığı kaza verilerinin analizinden elde ettiği sonuçlara yer vermiştir.  Otuz yıldan uzun bir süredir devam eden bu çalışmasında, “güvenli olmayan insan eylemleri” ve “güvenli olmayan mekanik veya fiziksel koşullar” gibi endüstriyel kazaların nedensel faktörlerini tanımlamıştır. Heinrich ayrıca basit bir lineer kaza modeli olan domino kaza nedensellik modelini de ortaya atmıştır.

Kitabının ikinci baskısında H. Heinrich’in tasvir ettiği “kaza piramidi”

 

Heinrich Piramidi veya Heinrich Yasasına göre, bir işyerinde benzer 330 adet kaza ele alındığında,  meydana gelen 1 ağır yaralanmalı kaza için, 29 hafif yaralanmalı ve 300 yaralanmasız( ramak kala) olay meydana gelmektedir.  Heinrich’e göre, kazaların sıklığı ile ağırlığı ters orantılıdır.  Heinrich, çok sayıdaki yaralanmasız kazanın azaltılması halinde ağır yaralanmalı kazaların da kendiliğinden azalacağı sonucuna varmıştı.



Heinrich’in kaza piramidi teorisi, 1970’lerde Kuzey Amerika Sigorta Şirketi için çalışan Frank E. Bird tarafından genişletilmiştir. F. Bird, 297 işbirliği şirketi tarafından bildirilen 1,7 milyondan fazla kazayı analiz etmiştir. Bu şirketler 21 farklı sanayi grubunu temsil etmekte ve analiz edilen maruz kalma döneminde 3 milyar saatten fazla çalışan 1,7 milyon çalışanı istihdam etmekteydi.

F. Bird sonraki çalışmalarında bu oranları 1-10-30-600 olarak genişletmiştir.  Buna göre, her 1 ciddi yaralanmalı kazaya karşılık, 10 hafif yaralanmalı (sadece ilk yardım ile giderilebilen.), 30 hasarlı kaza, 600 yaralanmasız ve hasarsız kaza meydana gelmektedir.

 




Heinrich’in piramidi, 20. yüzyılda sağlık ve güvenlik kültürü üzerinde önemli bir etki elde etmekle beraber son zamanlarda bazı eleştiriler almaktadır. Bu eleştirinin bir kısmı, ilişkide kullanılan kesin rakamlarla ilgilidir. Petrol ve gaz endüstrisi ile ilgili 2010 tarihli bir rapor, orijinal değerlerin yalnızca büyük bir veri kümesine ve geniş bir yelpazedeki faaliyetlere uygulandığında doğru kaldığını göstermiştir. [ Anderson, Martin; Denkl, Michael (2010). “The Heinrich Accident Triangle – Too Simplistic A Model For HSE Management in The 21st Century?”SPE International Conference on Health, Safety and Environment in Oil and Gas Exploration and Production. Society of Petroleum Engineers. doi:10.2118/126661-MS. Retrieved 18 November 2018.] Heinrich’in ileri sürdüğü oranların doğrulanmadığı çalışmalar bulunmaktadır.  Heinrich’in orijinal verileri kayıp olduğundan teorisinin ispatı da zor görünmektedir.

Heinrich’in teorisi, kazaların nedenlerini açıklama şekli nedeni ile de eleştirilmektedir. Heinrich’in insan eylemini işyerindeki kazaların çoğu nedeni olarak nitelendirdiği teorisinin yanlış olduğu ve aslında kazaların çoğuna neden olanın zayıf yönetim sistemlerinin olduğu  öne sürülmektedir.

Küçük kazaların azaltılmasına odaklanıyor olması da piramidin eleştiri alan başka bir yönüdür.  Daha yaygın ancak daha az ciddi risk olasılığını azaltmaya odaklanmanın, daha ciddi ancak daha az muhtemel risklerin görmezden gelinmesine neden olduğu iddia edilmektedir. 2010 yılında petrol ve gaz sektöründe yapılan bir araştırmada, bu tutumun, küçük kazalarda önemli bir azalma sağladığı,ancak önceki 5-8 yıla göre ölümlerin azalmasına katkıda bulunmadığı ortaya konmuştur.


1 Response

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir